[Als je liever luistert naar dit artikel, klik dan HIER]
Aparte lichamen
Wij, mensen, bewonen elk een eigen lichaam. Allemaal verschillende lichamen.
Het is begrijpelijk dat we onze ervaringen, gewaarwordingen, gedachten en gevoelens (soms? vaak?) ervaren en begrijpen als opkomend uit onszelf, eerder dan als reactie op de omgeving of context waarin we leven.
Vergelijken
Deze individualistische oriëntatie gaat hand in hand met een proces van vergelijken. We beoordelen onszelf en anderen als goed of slecht, mislukt of succesvol, ziek of gezond, respectvol of niet, veilig of niet, betrouwbaar of niet, vriendelijk of niet.
Hulpverlening geraakt soms zelf verstrikt in zo’n proces: mensen worden dan vergeleken met normaliteiten en er wordt vooral gekeken naar interne oorzaken.
Context-taal
Een alternatief is de ervaringen van mensen met lijden te proberen begrijpen als een reactie op de omgeving of context waarin ze leven.
Volgens Johnella Bird, een Nieuw-Zeelandse psychotherapeut, wordt dit meer mogelijk als we iets doen aan de taal waarin we hun ervaringen teruggeven.
Op een beschrijving als ‘Ik schaam me’ zou ze reageren met
-
‘De schaamte die je voelde toen ——–‘
-
‘De schaamte die wordt opgeroepen telkens als je terugdenkt aan ——–‘,
-
‘Je merkt dat deze gevoelens van schaamte beschuldigingen uitlokken zoals ——– ?’
-
‘Wanneer je een gevoel van schaamte ervaart’, merk je dat je het volgende doet om te ontsnappen aan de pijn van deze ——-‘.
Zij noemt dit relationele taal omdat die een bewustzijn ondersteunt van een veld van relaties, bijvoorbeeld,
-
tussen de emotie en de context die deze emotie opgeroepen heeft
-
tussen een herinnering en de emotie
-
tussen de emotie en beschuldigende gedachten die erop volgen
-
tussen de pijn die de emotie oproept en wat de persoon doet om te ontsnappen aan deze pijn
Wat ze zo doet, noemt ze relationeel (ver)talen (‘relational languaging’).
It makes sense. I make sense.
Dit maakt iets mogelijk. Iets anders dan het nijpende gevoel ‘er is iets mis met mij’, ‘ik ben niet normaal’, ‘ik ben fucked up’.
Er kan iets ontstaan dat de volgende belangrijke ervaring genereert:
It makes sense.I make sense.(Ahaa! Oké, ik snap het! Ik snap mezelf!)
Dat geeft ook heel andere opties om te handelen.
Vriendelijke groet,
Johan Van de Putte
PS Hoe je taal kan hanteren die je helpt om wijs te geraken uit je ervaringen, is een belangrijk ingrediënt in mijn boek ‘Beste dagboek, schrijven helpt!‘
Nieuwsbrief
Een mailtje na een nieuw artikel?
